Co to jest pokrewieństwo w linii prostej? Pierwsza linia pokrewieństwa

Stosunek zachodzący między ludźmi pochodzącymi bezpośrednio od siebie lub mającymi wspólnego przodka nazywamy pokrewieństwem. Czy wiedza o nim może mieć praktyczne znaczenie? Co to jest pokrewieństwo w linii prostej, czym jest pierwsza linia pokrewieństwa? Jak sprawdzić pokrewieństwo? O tym wszystkim dowiesz się z poniższego artykułu.

Rodzaje pokrewieństwa

Pokrewieństwo ma charakter biologiczno-prawny, a dzięki liniom i stopniom określa się bliskość pomiędzy spokrewnionymi osobami. Wyróżniamy dwie linie pokrewieństwa: prostą i boczną. Dodatkowo oznacza się stopnie.

W przypadku pokrewieństwa w linii prostej kolejne osoby pochodzą bezpośrednio od siebie (rodzice – dzieci, dziadkowie – wnuki, pradziadkowie – prawnuki, itd.), a stopnie pokrewieństwa oblicza się, sumując liczbę pokoleń i odejmując od wyniku 1 (pomiędzy dziadkiem i wnukiem są trzy pokolenia, mówimy więc o drugim stopniu pokrewieństwa w linii prostej).

W przypadku pokrewieństwa w linii bocznej stopnie są sumą urodzeń w obu liniach do wspólnego przodka/przodków (najbliżsi kuzyni to pokrewieństwo czwartego stopnia).

Pierwsza linia pokrewieństwa

Rodzeństwo to najbliżsi krewni w linii bocznej. Ponieważ przy wyznaczaniu stopni w linii bocznej nie bierzemy pod uwagę wspólnych przodków, nie mamy tu pierwszego stopnia pokrewieństwa, tylko od razu drugi.

Niekiedy, zamiast „spokrewnienia drugiego stopnia w linii bocznej”, możemy spotkać się z określeniem „pierwsza linia pokrewieństwa”.

Genetyczne znaczenie pokrewieństwa

Genetyczny stopień pokrewieństwa określa relacje genealogiczne pomiędzy dwoma osobami, niezależnie od tego, czy są one spokrewnione ze sobą w linii prostej, czy bocznej. Oznacza się go tzw. współczynnikiem F, który określa biologiczne pokrewieństwo (proporcje dziedziczonych genów po wspólnym przodku). Ilość wspólnych genów wyznacza się przez podniesienie ½ do potęgi F.

Im bliższe jest pokrewieństwo pomiędzy osobami, tym większa liczba wspólnych genów i prawdopodobieństwo wystąpienia niektórych chorób. Podobnie jeśli wielu członków rodziny cierpi na jednakową dolegliwość, jej podłoże może mieć charakter genetyczny (np. alergie, choroby układu krążenia, cukrzyca, choroby nowotworowe).

W niektórych przypadkach zaleca się wykonanie tzw. rodzinnego drzewa zdrowia, czyli przeanalizowania ryzyka wystąpienia chorób w rodzinie na podstawie danych z czterech pokoleń (to niezbędne minimum umożliwiające wykrycie typu dziedziczenia chorób recesywnych oraz sprzężonych z płcią).

Pokrewieństwo można sprawdzić, wykonując badania DNA. Sprawdzisz przede wszystkim:

• ojcostwo, macierzyństwo;
• takie relacje jak brat-brat, dziadek-wnuk (analiza chromosomu Y);
• takie relacje jak siostra-siostra, babcia wnuczka (analiza chromosomu X);
• relacje mieszane, obejmujące członków rodziny różnej płci.